اکوتوریسم مسافرت با تعهد و احساس مسئولیت به مناطق طبیعی‌است که با حفظ محیط زیست صورت گرفته و موجب افزایش رفاه و شرایط زندگی افراد محلی می‌گردد. عبارت یادشده به این معنی‌ست که افراد شرکت کننده در فعالیت‌های اکوتوریسم باید اصول زیر را رعایت کنند.
- کاهش تاثیر منفی
- کسب آگاهی محیطی و فرهنگی و احترام به آن
- ایجاد تجربه‌های مثبت برای مسافر و میزبان
- ایجاد منافع مالی مستقیم برای محافظت از محیط زیست
- ایجاد منافع مالی و قدرت بخشیدن به افراد محلی
- افزایش توجه به موقعیت اجتماعی، سیاسی و محیط زیست کشور میزبان
- پشتیبانی از حقوق بین‌المللی بشر و توافق‌های کار
آیا به زندگی خود اهمیت می‌دهید؟ آیا به فکر خانه، شهر، کشور و سیاره‌ی خود هستید؟ آیا تمایل دارید که فرزند نوه‌ی شما زمین زیبایی برای زندگی کردن داشته باشد؟ آیا وجدانتان مانع از آن می‌شود که زباله‌هایتان را هر جایی از زمین بریزید؟ آیا به ساکنان مناطقی که به آن سفر می‌کنید اهمیت می‌دهید؟ اگر پاسختان به هرکدام از پرسش‌های یادشده، مثبت است، شما انسان متعهد به محیط زیست هستید. اکوتوریست، توریست متعهد به محیط زیست است. فردی که از مکانی دیدن می‌کند، زمان (معمولا بیشتر از ۲۴ ساعت) و هزینه‌هایی برای تفریح، تجارت، سلامتی و غیره می‌پردازد و در هنگام ترک کشور یا منطقه‌ی میزبان، تاثیر مثبتی بر محل و ساکنان بومی آن برجا می‌گذارد.
آیا شما اکوتوریست هستید؟ آیا با احساس مسئولیت سفر می‌کنید؟
اهمیت به مسایل محیطی و اجتماعی، به نگرانی‌های جدیدی در زمینه‌ی عملکرد با مسئولیت در هنگام تفریح و زمان فراغت منجر شده‌اند. در عصر مسافرت همراه با احساس مسئولیت، شایسته و بجا است که از منابع طبیعی محافظت کرده و شیوه‌ی زندگی جمعیت بومی را حفظ کرد. اکوتوریسم برپایه‌ای این اصول بنا شده است.
کجا برایتان مناسب است؟
اهمیت مسافر در صنعت اکوتوریسم را نمی‌توان دست کم تلقی کرد. شما، به عنوان مسافر، با انتخاب‌هایی که انجام می‌دهید، تاثیر چشم‌گیری بر صنعت سفر می‌گذارید. در این قسمت چند پیشنهاد ارایه شده و اطلاعاتی برای آن که به مسافر متعهد‌تری تبدیل شوید، در دست‌رس شما قرار گرفته است. باید توجه داشت که رفتار حاکی از احساس مسئولیت موجب افزایش لذت از سفر شده و به محافظت از محیط طبیعی و فرهنگی کشور میزبان کمک می‌کند.
قبل از سفر…
قبل از سفر، مطالعه و کسب آگاهی از مقصد، یکی از جنبه‌های با اهمیت تمرین اکوتوریسم خوب است. مطلع شدن از تاریخ، زبان و محیط زیست مقصد به تعامل فرهنگی و نیز شناخت اکوسیستم‌های محلی کمک خواهد کرد. اگر به افراد کشور مقصد، اطلاعاتی از کشور و شهرشان بدهید، احتمال آن که با شما ارتباط برقرا کنند، بیشتر خواهد شد. دانش پیشین از اکوسیستم‌های محلی به آن معناست که از حیوانات و گیا‌هانی که به دنبال دیدن آن هستید، آگاهی بیشتری خواهید داشت. این اطلاعات در کتابخانه‌های محلی، دفتر تور، سازمان‌های توریسم ملی و مراکز بازدیدکنندگان در هنگام ورود به مقصد، در دست‌رس خواهد بود.
هنگام سفر…
شیوه‌ی رفتار در هنگام سفر تعیین کننده‌ی تاثیری است که شما به طور فردی در مقصد انتخاب شده خواهید گذاشت. اساسا، شما می‌توانید تفاوت معنی‌داری بین افزایش تاثیر مثبت و کاهش تاثیر منفی در محیط فرهنگی و طبیعی کشور مقصد ایجاد کنید. شایسته است به خاطر داشته باشید که مسافران میهمانان مقصد میزبان هستند.
مسافران می‌توانند به حفظ محیط مقصد کمک کنند، با اصمینان با این امر که تاثیر اقتصادی آنان به طور مستقیم منافعی برای جمعیت ساکنان محلی به همراه خواهد داشت. پرسش: انتخابی که شما کرده‌اید به سود چه کسی خواهد بود؟ اطمینان داشته باشید پولی که پرداخته‌اید به ساکنان محلی خواهد رسید، به بیان دیگر بومیان محیط طبیعی را حفظ خواهند کرد تا در آینده شما را به آن مقصد جذب کنند.
پس از مسافرت…
اگر در هنگام سفر با مشکلات مدیریتی برخورد کردید، باید مسایل موجود را به مقامات دولتی مرتبط و سازمان‌های غیرانتفاعی خبر دهید. برای پیشرفت، تغییرات مورد نظر و یا حیطه‌ی آن را پیشنهاد دهید. همچنین از حوزه‌هایی که اصول اکوتوریسم با موفقیت در آن اجرا شده، تقدیر کنید.
اصول اخلاقی یک اکوتوریست چیست؟
- به آسیب‌پذیر بودن کره‌ی خاکی احترام بگذارید. آگاه باشید که اگر همگی برای محافظت از زمین تلاش نکنیم، مقصدهای زیبا و منحصر به‌فرد برای نسل آینده باقی نخواهد ماند تا آنان نیز از این زیبایی لذت ببرند.
- فقط ردپای خود را باقی بگذارید. چیزی ننویسید! فقط عکس بگیرید! آشغال بر روی زمین نریزید! از مناطق طبیعی و تاریخی چیزی به عنوان سوغات و ره آورد سفر، برندارید.
- برای آنکه به مسافرت خود معنای بیشتری ببخشید، درباره‌ی موقعیت جغرافیایی، آداب و رسوم، شیوه رفتار و فرهنگ آن منطقه مطالعه کنید. برای گوش دادن به ساکنان محلی، وقت بگذارید. بومیان را برای صحبت کردن با خود، ترغیب کنید.
- به حریم خصوصی و شرافت دیگران احترام بگذارید. پیش از عکس گرفتن، اجازه بگیرید.
- از خریدن محصولاتی که با به خطر انداختن زندگی حیوانات و گیاهان تهیه شده‌اند خودداری کنید. محصولاتی که با عاج، لاک لاک پشت، پوست حیوانات، و پر تهیه شده‌اند از این دست هستند.
- همیشه در مسیرهای مشخص شده حرکت کرده و مزاحم حیوانات، گیاهان و زیستگاه طبیعی آنان نشوید.
- برنامه‌هایی که محور اصلی آنها حفاظت است و سازمان‌هایی که برای حفظ محیط زیست فعالیت می‌کنند را بشناسید و از آنها حمایت کنید.
- هر زمانی که ممکن است، از شیوه‌های حمل و نقل بی خطر برای طبیعت استفاده کنید و رانندگان وسیله‌های نقیله‌ی عمومی را تشویق کنید تا هنگامی که حرکت نمی‌کنند، موتورها را خاموش کنند.
- از هتل‌ها، خطوط هوایی، فروشگاه‌ها، خطوط کشتیرانی، مراکز فروش تور و عرضه کنندگانی که با توجه به حفاظت از محیط زیست و انرژی فعالیت می‌کنند، حمایت کنید. توجه به کیفیت آب و هوا، بازیافت، مدیریت بازمانده‌ها و مواد سمی، کاهش صدا و عرضه کنندگانی که کارکنان خود را برای اجرای اصول محافظت به خوبی آموزش داده‌اند از این دست هستند.
- سازمان‌ها را تشویق کنید که رهنمودهای محافظت از محیط زیست را بپزیرند.
نوشته زهره اشرف